Sinds 29 november 2019 is de Stichting Nicolaaskerk Oldenzijl in bezit van het Van Oeckelenorgel uit de voormalige kerk in Garsthuizen.
Klik hier voor foto's.

In 2015 is het kerkje van Garsthuizen gesloopt. Het gebouw was ernstig in verval geraakt en liep in 2009 forse aardbevingsschade op. Restauratie bleek niet haalbaar. De kerk zelf bezat geen monumentale status, maar dat is wel het geval voor het door de Gebr. Van Oeckelen gebouwde kerkorgel uit 1900.

De Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK), eigenaar van het orgel, is met de Stichting Nicolaaskerk Oldenzijl overeengekomen dat het orgel een tweede leven krijgt in de Nicolaaskerk. Dit initiatief wordt van harte omarmd door de kerk- en dorpsgemeenschap van Garsthuizen. Ook de Rijksdienst Cultureel Erfgoed is overtuigd van de argumenten om het orgel in het Rijksmonument de Nicolaaskerk onder te brengen, waardoor de monumentale status behouden blijft. Tevens vindt zij het van belang dat het orgel kan worden beleefd in de nabijheid van de plek waarvoor het oorspronkelijk is gemaakt. Gebruik van het orgel draagt bij aan de instandhouding ervan. Voor de Nicolaaskerk betekent de komst van het orgel dat de culturele, sociale, toeristisch-recreatieve en kerkelijke mogelijkheden kunnen worden uitgebreid.

Om te beoordelen of plaatsing en gebruik van het Van Oeckelen-orgel in de Nicolaaskerk verantwoord is, heeft de Stichting Nicolaaskerk Oldenzijl drie aan de Rijksuniversiteit Groningen verbonden deskundigen geraadpleegd: dr. Justin Kroesen, docent Kunstgeschiedenis, gespecialiseerd in kerkarchitectuur en kerkinrichting, dr. Kees van der Ploeg, docent Architectuurgeschiedenis, gespecialiseerd in kunst- en architectuurgeschiedenis van de middeleeuwen en dr. Jan Luth, docent hymnologie en kerkmuziek. Op basis van een montagefoto en een bezoek ter plaatse zijn de deskundigen tot de conclusie gekomen dat de verhuizing verantwoord is op historische, esthetische en muzikale gronden. Hun belangrijkste argumenten zijn:

• Het orgel behoort tot het regionale erfgoed. Het is belangrijk dat het in de regio bewaard kan blijven.
• Vrijwel ieder kerkinterieur is gelaagd opgebouwd, met toevoegingen en verwijderingen in alle levensfasen. Tegen plaatsing van een orgel uit 1900 in een kerk uit de 13e eeuw valt daarom geen bezwaar te maken. Deze kerk herbergt bovendien diverse monumentale elementen uit de 17e en 18e eeuw.
• Een orgel op de westelijke galerij zal het beeld van sobere romaanse kerk niet verstoren. Het is een aanwinst voor de amper ingevulde westkant.
• Het orgel past qua verhoudingen goed in het interieur.
• De mooie akoestiek van de kerk leent zich uitstekend voor het orgel. Het klankvolume staat in een goede verhouding tot de grootte van de kerk en kan bovendien worden ingeregeld.

Meer achtergrondinformatie over het orgel vindt u in dit document.

De provincie heeft financieel bijgedragen met een subsidie uit het Budget Restauratie Rijksmonumenten Groningen (BRRG). Samen met de SOGK zijn andere fondsen benaderd. Subsidies voor het orgel zijn verleend door:

• Provincie Groningen
• Klugkist Foundation
• Stichting J.B. Scholtenfonds
• Stichting Marthe Havinga Fonds
• Stichting Orgelfonds Mooy
• Meindersma-Sybenga Stichting
• Stichting tot behoud van het Nederlandse orgel
• Hendrik Muller Fonds
• Olga Heldring Fonds - Fundatie Van den Santheuvel Sobbe
• Prins Bernhard Cultuurfonds
• M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting
• Ars Donandi / W.J.O. de Vries fonds
• Rabobank Noord-Groningen/Commissie Stimuleringsfonds
• Dinamofonds
• Loket Leefbaarheid
• Stichting Oude Groninger Kerken

Bij de bouw- en restauratiewerkzaamheden zijn betrokken:

• Aannemersbedrijf Sietsema, Uithuizen
• Restauratie en plaatsing orgel: Mense Ruiter Orgelmakers, Ten Post
• Veldman & Veltman, restauratieschilders, Haren
• Hoogeland schilders, schilderwerk, Uithuizen
• Expert Jansen, installatiewerk, Uithuizen
• Tillema Elektrotechniek, installatiewerk, Uithuizen