Vanaf 2016 is er in fases gewerkt aan het kerkhof rond de Nicolaaskerk in het kader van het project Kerken in het Groen van de provincie Groningen, uitgevoerd door Landschapsbeheer Groningen. De provinciale subsidie voorzag in veertig procent van de totale kosten. De overige zestig procent kwam voor rekening van de eigenaar van het kerkhof. In het geval van Oldenzijl was dat SNO, de Stichting Nicolaaskerk Oldenzijl.

Er werd daarvoor aanvullend subsidie gevraagd én verleend door de toenmalige gemeente Eemsmond en het Klugkistfonds. Daarnaast werden vrijwilligersuren ingezet als cofinanciering. Die werkzaamheden zijn vorig jaar afgerond.

Intussen zijn vrijwilligers uit het dorp begonnen met het, daar waar nodig, opnieuw beletteren van de grafstenen. Zo wordt weer zichtbaar wat er op de zerken staat. Er is al menig uurtje aan besteed, maar het is een klus die nog wel de nodige tijd vraagt. Op een kerkhof zijn haast en tijd echter geen factoren van betekenis!

In dezelfde periode heeft historicus Teun Juk onderzoek gedaan naar de geschiedenis van het kerkhof en het begraven in Oldenzijl. Hij heeft onder andere alle graven geïnventariseerd en beschreven, wat resulteerde in het boek: Dood en begraven te Oldenzijl. Het werd 9 juli feestelijk gepresenteerd.

Teun Juk vertelde er het één en ander over en ging met name in op de graven van de familie Nienhuis/Zeeburgh (de graven met het hekwerk eromheen). Tussendoor zong het Vocaal Ensemble Curiosa een aantal liederen.

Buiten, het publiek was inmiddels verhuisd naar het kerkhof, werd het eerste boek uitgereikt. Het lag verstopt onder het met een rouwkleed bedekt grafrek. Daarom aan Tim Bodde (met zijn twaalf jaar de jongste aanwezige) de taak het tevoorschijn te halen, zodat Teun Juk het vervolgens officieel kon overhandigen aan Willie Dieterman als vertegenwoordiger van het bestuur van SNO.

Dat grafrek is een replica naar voorbeeld van de grafrekken die eerder op het kerkhof stonden. SNO is met het plan om een replica te maken terechtgekomen bij Vakland Het Hogeland. Diana Löhr zag direct mogelijkheden om er een leerproject van te maken. Als teamcoach Leren en Werken bij Werkplein Ability was Jasper Japink nauw bij dat project betrokken. Docent Jan Jongsma van Noorderhuizen heeft vervolgens met deelnemers van het Bouw- en Techniekproject Noorderhuizen het rek gemaakt. (Mooi detail: de deelnemers zijn ondertussen doorgestroomd naar regulier werk). Aan Jasper Japink en Jan Jongsma de eer samen het rek te onthullen, waarna de laatste ook nog een bordje met uitleg op het rek plakte. Geen overbodige luxe, want sinds het grafrek op het kerkhof staat, is al verschillende malen de vraag gesteld: Wat doet dat droogrek hier op het kerkhof! Met dat grafrek werd een stukje vergane historie weer zichtbaar gemaakt.

Nadat het koor in de buitenlucht een laatste lied zong (Halleluja van Leonard Cohen) werd het officiële gedeelte afgesloten en verplaatste het publiek zich naar het dorpshuis waar, verzorgd door de Vereniging voor Dorpsbelangen, een hapje en een drankje klaarstonden.

Het thema van de middag was Dood en begraven in Oldenzijl. Al klonk dat misschien niet per se heel vrolijk, toch was het een feestelijke bijeenkomst, bijgewoond door zo’n 65 mensen. Het kerkhof ligt er weer netjes bij, veel graven zijn hersteld en oude tijden herleven met een nieuw grafrek. Daarbij was het ook nog eens prachtig weer.

Het nieuwe boek van Teun Juk is te koop in de Nicolaaskerk en bij de Stichting Uitgaven Noord-Groningen. Het kost 10 euro.